Gelobde maanvaren. Gelobde maanvaren (Botrychium lunaria) is een bijzonder klein varentje. Het langwerpige steriele bladgedeelte bevindt zich ongeveer halverwege de plant en bestaat uit een enkelvoudig geveerde bladschijf. De bladschijf is geelgroen, glanzend en vlezig. De bladeren zijn alleen in de voorzomer bovengronds aanwezig. De bladslippen zijn ongeveer even lang als breed en niervormig. Aan de top zijn ze half cirkelvormig afgerond. Bij planten die net uit de grond komen is het steriele bladdeel om het fertiele deel heen gebogen. Later steekt het fertiele gedeelte boven de bladschijf uit. De bladschijf zelf staat dan ietwat schuin af. Dit fertiele gedeelte is twee tot drie maal geveerd en bestaat uit een pluimvormig gerangschikte sporenaar. Aan de takjes staan de sporangiën in trosjes. De sporangien zijn rijp van juni tot augustus en kleuren dan goudbruin. Gelobde maanvaren bereikt een hoogte van 4 tot 25 centimeter. Gelobde maanvaren groeit doorgaans op basenrijke, maar kalkarme of ontkalkte plekken. Ook is de bodem vaak ietwat zuur of zandig. De plant groeit graag op zonnige plekken. Het is een soort die kosmpolitisch is, dat betekent dat ze bijna op de hele wereld aanwezig is. Dit geldt wel enkel voor de gematigde en koude streken. De soort groeit in droge graslanden en in de Eifel en Ardennen ook in borstelgraslanden. De Middeleeuwse arts Dodonaeus noemde de soort in zijn Cruijdeboek uit 1554 de soort Cleyn Maencruyt. Gelobde maanvaren is in Nederland kwetsbaar tot bedreigd en in Zuid-Limburg zelfs met uitsterven bedreigd. Het was in Zuid-Limburg altijd al een uiterst zeldzame soort. De beroemde botanicus A. de Wever uit Nuth vond de Gelobde maanvaren in de eerste decennia van de 20e eeuw pas na jarenlang zoeken in Zuid-Limburg. In het midden van de 20e eeuw was de soort zelfs bijna uit Zuid-Limburg verdwenen. Sindsdien is er een licht herstel. Na 1996 zijn er twee nieuwe vondsten gedaan en anno 2011 konden 5 van de 6 kilometerhokken uit 1996 herbevestigd worden. In Nederlands-Limburg groeit Gelobde maanvaren in het kalkgrasland van de spoorweginsnijding bij Eys. Vrij recent is de soort ook aangetroffen op de koepel van Fort Sint-Pieter. In de Hoge Venen groeit de soort in de borstelgraslanden van het militaire camp Elsenborn.