Münsterländchen. Eens vormde Kornelimünster de centrale plaats van het Münsterländchen, dat in bezit was van de abdij. Het Münsterländchen had een oppervlakte van circa 100 km2. In het oosten reikte het gebied tot het dal van de Vicht, in het noorden tot de huidige spoorlijn tussen Aken en Keulen, in het westen tot de voormalige oostgrens van de Kreis Aken en in het zuiden tot de grens met Roetgen. De aantrekkingskracht van Kornelimünster was in het verleden goed te zien aan de vele pelgrims die zich jaarlijks naar het Korneliusoctaaf begaven. Belangrijke relikwieën die hier bewaard worden zijn: de lendendoek van Jezus, een grafdoek van Jezus en een zweetdoek van Jezus. De rijke inkomsten van de abdij kwamen uit de belasting uit hun omvangrijke landerijen, uit de inkomsten van de bedevaarten, uit de rijke galmei en loodmijnen, de winning van kalksteen, de messingproductie en de talrijke watermolens. In 1802 werd de abdij onder Napoleon geseculariseerd. Tot die tijd had Kornelimünster zowel een religieuze aantrekkingskracht als een politieke functie omdat het de hoofdplaats van het Münsterländchen was. In de loop van de tijd kwamen ook handel en nijverheid tot ontwikkeling. Dit was, net als in Monschau en Eupen, vooral lakennijverheid. Rondom Breinig en Breinigerberg werden galmei- en loodertsen gewonnen. Er lagen ook steengroeves voor breuk- en blauwsteen. De kerk werd nu parochiekerk en de kloostergebouwen werden achtereenvolgens als fabriek, lerarenopleiding, streekmuseum en staatsarchief gebruikt. Sinds 1976 wordt er moderne kunst uit Noordrijn- Westfalen getoond. Na de secularisatie werd ook de immuniteitsmuur die de kloostertuin omgaf afgebroken. Het marktplein werd zodoende ook vergroot door er delen van de voormalige kloostertuin aan toe te voegen.